Političke stranke u Bosni i Hercegovine finansiraju se iz budžeta svih nivoa vlasti te iz članarina, priloga i donacija, a u periodu od 2016. do 2019. godine iz javnih budžeta izdvojeno je više od 75 miliona KM za tu namjenu. Navedeno je to u bazi podataka s pregledom nalaza revizija finansijskih izvještaja političkih stranaka koji su izradili Centri civilnih inicijativa (CCI), a kako je rečeno u saopćenju pojedine političke stranke su na godišnjem nivou dobijale i više od tri miliona KM javnih sredstava.


Utrošak tih sredstava stranke pravdaju kroz izvještaje koje dostavljaju Centralnoj izbornoj komisiji (CIK), a baza CCI-ja sadrži informacije o dostavljenim finansijskim izvještajima političkih stranaka, izvorima finansiranja, nalazima revizije, broju prekršenih zakonskih odredbi i stranaka koje su kršile zakone, broju datih nalaza i preporuka, kao i izrečene novčane sankcije te izrečene administrativne mjere.


U četverogodišnjem periodu od 2016. do 2019. godina izvršeno je 489 revizija političkih subjekata, a prema podacima Centralne izborne komisije kod samo devet posto političkih stranaka nije utvrđeno kršenje odredaba Zakona o finansiranju političkih stranaka. S druge strane za 54 posto političkih stranaka utvrđeno kršenja odredaba Zakona o finansiranju političkih stranaka i Izbornog zakona BiH za koja postoji osnova za utvrđivanje odgovornosti, te sankcioniranje nakon provedenog postupka.


Na osnovu utvrđenih nepravilnosti, Centralna izborna komisija izrekla je novčane kazne političkim strankama u iznosu od 635.750 KM. Zaključno sa 2020. godinom, podneseno je i više od 90 prijava nadležnim organima Državne agencije za istrage i zaštitu (SIPA), Poreskoj upravi, Tužilaštvu i entitetskim revizorskim uredima, zbog indicija i osnovane sumnje u utaju poreza, zloupotrebe javnih sredstava, nepodnošenja finansijskih izvještaja i uskraćivanja pristupa prostorijama kako bi se izvršila revizija.


Zabrana kandidiranja na izborima tokom 2016. godine izrečena je za šest političkih subjekata, 2018. godine za 22, a 2020. godine za 18 političkih subjekata.
 Za 28 političkih stranaka CIK je predložio zabranu učešća na Općim izborima 2022. godine, brisanje iz registra političkih stranaka na zahtjev CIK-a izrečeno je za šest političkih subjekta tokom 2017. godine, za tri tokom 2018. godine, za dva subjekta tokom 2019. godine i jednog tokom 2020. godine.


Najveći broj brisanja iz registra političkih stranaka na zahtjev CIK-a desio se 2021. godine, kada je izbrisano 13 političkih stranaka. Detaljniji prikaz sankcionisanih subjekata, kao i svih podataka o provedenim revizijama političkih partija u BiH u četverogodišnjem periodu, dostupan je putem baze Revizija finansiranja političkih stranaka u BiH, saopćeno je iz CCI-ja.


(FENA/  K.Bešlija)