Večera bi trebalo da počne oko 19.30 sati u zgradi Evropske službe za vanjske poslove (EEAS), a prethodit će joj bilateralni sastanci, javlja agencija Tanjug. 

U Briselu kažu da ta večera predstavlja i nastavak razgovora koje je Mogherini imala s balkanskim liderima kada je početkom marta posjetila region.

Pojačano interesovanje EU za zapadni Balkan i sama posjeta Mogherini i drugih EU zvaničanika regionu usljedili su pošto je početkom godine došlo do podizanja tenzija unutar, ali i među zemljama zapadnog Balkana.

Politička kriza u vezi s formiranjem vlade u Makedoniji, već hronična nefunkcionalnost zajedničkih institucija u BiH, podizanje tenzija na liniji Beograd – Priština zbog hapšenja Ramuša Haradinija i zaustavljanja srpskog voza na administrativnoj liniji s Kosovom, kao i blokada daljeg dijaloga o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine, bili su razlog zbog koji se Mogherini, po riječima slovačkog ministra vanjskih poslova Miroslava Lajčaka, vratila „frustrirana“ iz posjete regionu.

- Situacija je napeta i izložena unutrašnjim, regionalnim i globalnim izazovima, ali to je region koji ima u sebi kapacitet i snagu da odregauje na to ako mu obezbedimo vjerodostojan proces eurointegracija, što je naš posao - poručila je Mogherini po povratku u Brisel.

Tokom marta EU je zapadni Balkan stavila u fokus razgovora u Briselu. Kriza odnosa unutar regiona, ali i pojačan uticaj stranih sila na dešavanja na zapadnom Balkanu (pri čemu se u Briselu misli prvenstveno na Rusiju i Tursku) ocjenjeni su u Briselu kao „znaci za uzbunu“ koji su zahtijevali veće angažovanje EU na skrajnutoj temu proširenja.

Na samitu EU u martu lideri EU ponovili su „jednoglasnu i jasnu posvećenost“ zemalja članica Unije evropskoj budućnosti „cijelog zapadnog Balkana i svih šest partnera u regionu“.

Pomirujuća i ohrabrujuća retorika Brisela ipak je, po mišljenju mnogih, ostala samo već više puta ponovljena fraza koja nije ispraćena konkretnim merama i potezima Unije.

Činjenice su da je od marta na ovamo nastavljena politička kriza u Makedoniji koja je prijetila da postane i etnička. Otvorila se i nova kriza u vezi s bojkotom parlamentarnih izbora u Albaniji, a zbog pominjanja ideje o „ujedinjavanju svih Albanaca“, što su činili pojedini albanski lideri, došlo je i do novog srpsko – albanskog zaoštravanja.

Priština nije riješila pitanje demorkacije s Podgoricom, što je bio i jedan od uzroka pada vlade na Kosovu.

Istovremeno, činjenica je da dijalog o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine „stoji“ i da od februara EU, kao posredinik u tim razgovorima, nije organizovala niti jedna sastanak na političkom ili tehničkom nivou.

I pored svih poziva iz EU da se radi na promjeni do sada postignutih dogovora u dijalogu, na prvom mjestu formiranju Zajednice srpskih opština, ništa se ni na tom polju nije pomjerilo s mjesta.

- Kada govorite o zapadnom Balkanu govorite o regionu koji ima EU perspektivu i gde je EU snažno angažovana. Nastavit ćemo da podržavamo i Albaniju i Makedoniji, ali i cijeli region - poručila je portparolka Evropske komisije Maja Kocijančič.

Ona je odbacila optužbe da je SAD imao više uticaja na rješavanju problema u regionu i podsjetila da je šefice EU Federica Mogherini organizovala sastanak s premijerima zapadnobalkanske šestorke u Briselu na kome bi trebalo da se ponovo razmotri situacija u regionu i budući koraci.

- Za nas je to prioritet na kome nastojim da budemo snažno angažovani - poručila je Kocijančič.

U kancelariji šefice EU diplomatije kažu da poslije večere u srijedu neće biti zajedničkog obraćanja medijima, ali da će Mogherini izdati pisano saopćenje o temama i zaključcima sastanka s premijerima sa zapadnog Balkana, prenosi agencija Tanjug. 

(FENA/Amila Alijagić)