Evropska unija u septembru 2015. u jeku izbjegličke krize donijela je plan za raspodjelu izbjeglica iz Grčke i Italije, koje predstavljaju ulazne tačke za migrante u EU, kako bi na taj način zemlje članice pokazale solidarnost. Vijeće EU-a donijelo je tu privremenu mjeru o obavezujućim kvotama kvalificiranom većinom, čime je preglasano protivljenje četiriju zemalja Mađarske, Slovačke, Češke i Rumunije, prenosi Hina.

Zbog te odluke Mađarska i Slovačka obratile su se Sudu EU-a u Luxembourgu da donese presudu.

Krajem jula nezavisni tužilac Suda EU-a predložio je da se odbace argumenti Mađarske i Slovačke. Sud obično slijedi preporuke nezavisnog tužioca, ali ima slučajeva kada donosi i suprotnu odluku.

Nezavisni tužilac drži da Vijeće nije prekoračilo svoje ovlasti, kao što tvrde Slovačka i Mađarska.

Tokom postupka pred Sudom, Poljska je dala podršku Mađarskoj i Slovačkoj, dok su Belgija, Njemačka, Francuska, Italija, Luksemburg i Švedska branile odluku Vijeća.

Odluka kojom se prema prvotnom planu trebalo rasporediti do 160.000 izbjeglica u roku od dvije godine po zemljama članicama, i bez obzira na ovaj pravni spor, vrlo se sporo provodi i dosadašnji broj relociranih izbjeglica daleko je od postavljenog cilja, koji se u međuvremenu također znatno smanjio.

Do kraja prošle godine iz Italije i Grčke je raspoređeno nešto manje od 28.000 osoba, a prema procjenama Komisije još je preostalo rasporediti oko pet hiljada izbjeglica iz Grčke koje imaju pravo na azil, i još nekoliko hiljada u Italiji.

Riječ je o izbjeglicama iz Sirije i Eritreje koje gotovo po automatizmu imaju pravo na azil i međunarodnu zaštitu, dok ostale izbjeglice EU smatra ekonomskim migrantima koji nemaju pravo na azil.

Sporazum koji je EU u martu zaključila s Turskom, drastično je smanjio broj dolazaka migranata u Grčku. Nakon toga je izbjeglička ruta premještena na središnji Mediteran, od libijske obale prema talijanskim otocima, ali većina tih izbjeglica nema pravo na azil.

(Fena / Haris Ahbabović)