Respiratorni poremećaji povezani sa spavanjem, kao i gubitak kvalitetnog sna, mogu dovesti do brojnih zdravstvenih problema, kao što su hipertenzija, bolesti srca, moždani udar i dijabetes. 

Nedostatak kvalitetnog sna dovodi do slabije budnosti, smanjenja koncentracije i produktivnosti na poslu i pri učenju, ali i saobraćajnih nesreća.
 
U cilju podizanja svijesti javnosti u vezi sa poremećajima spavanja, kompanije Philips i TuzlaFARM su u Sarajevu organizirali press konferenciju na kojoj su govorili istaknuti stručnjaci iz ove oblasti Prof. dr. Azra Alajbegović, direktorica Neuropsihijatrijskih disciplina KCUS, Prof. dr. Jasminka Đelilović - Vranić, šef neurološke klinike KCUS i Prim. dr. Dženana Šahović, voditeljica odjela za poremećaje u spavanju KCUS. Ovom prilikom su prezentirane osnovne informacije, način dijagnosticiranja i način terapije u liječenju sleep apneje.

Nedostatak sna, vožnja u kasnim noćnim satima, kao i brojni poremećaji spavanja identifikovani su kao važni faktori rizika za ozbiljne saobraćajne nesreće. Procjenjuje se da je 30% svih smrtnih slučajeva u saobraćajnim nesrećama povezano sa pospanošću za volanom. 

Nesanica, parasomnija (mjesečarenje, noćni strahovi, jedenje u snu), REM bihevioralna insomnija, narkolepsija i nedostatak sna - neki su od poremećaja u spavanju, a kao najčešći poremećaj javlja se opstruktivna apneja, od koje pati oko 5-6% odrasle populacije.

Šta je opstruktivna apneja u spavanju?

Ovaj poremećaj karakterišu prekidi ili poteškoće u disanju tokom spavanja. Osobama koje pate od opstruktivne apneje disajni putevi su uži od uobičajenih - kada se mišići ždrijela opuste, nepce pada unazad, što može dovesti do blokade disajnih puteva.

Preveliki jezik, suvišno tkivo i smanjen tonus mišića neki su od faktora koji prouzrokuju kolaps disajnih puteva. Prestanak disanja može trajati od 10 sekundi do preko minut. Prekidi se mogu javiti od pet do više od sto puta u toku jednog sata, a pri svakom od njih opada nivo kiseonika. Opstruktivna apneja u spavanju najčešće se javlja kod muškaraca i gojaznih ljudi, dok pojedinci koji boluju od ovog poremećaja obično nisu ni svjesni da prestaju da dišu u toku spavanja. 

Učestalo glasno hrkanje, gušenje ili hvatanje vazduha u toku spavanja, pretjerana pospanost u toku dana, jutarnje glavobolje, gojaznost, visok krvni pritisak, problemi sa učenjem i pamćenjem, promjene raspoloženja, smanjena koncentracija, osjećaj depresije, suho grlo poslije buđenja i često mokrenje u toku noći – glavni su simptomi opstruktivne apneje u spavanju koji treba da ukažu na prisustvo problema. 

Ukoliko se ne liječi, ovo oboljenje može povećati rizik od visokog pritiska, srčanog napada, moždanog udara, pretjerane gojaznosti i dijabetesa. Takođe, može povećati i rizik od nepravilnog rada srca, pogoršati srčanu insuficijenciju, kao i uticati na povećanje rizika od nezgoda na poslu ili pri vožnji.

Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, oko 100 miliona ljudi širom svijeta pati od opstruktivne apneje u spavanju, dok više od polovine oboljelih nema postavljenu dijagnozu i upravo zato je od velike važnosti da se osoba, pri uočavanju prvih simptoma, obrati ljekaru za stručnu pomoć.

Kako inovacije mogu da pomognu u liječenju poremećaja u spavanju?

Kao kompanija posvećena podizanju svijesti u vezi sa poremećajima spavanja, koji predstavljaju globalnu epidemiju 21. vijeka, Philips pruža visokokvalitetnu kućnu zdravstvenu zaštitu za pojedince – od uspostavljanja dijagnoze, praćenje stanja, do samog liječenja.

Zahvaljujući najsavremenijim inovativnim rješenjima, Philips je razvio veliki broj proizvoda koji omogućavaju bolji san i disanje. 

RUSleeping RTS Screener je efikasan i jednostavan kućni metod za određivanje apnejskog rezultata pacijenata kojima je potrebna polisomnografija (PSG), ali zbog prevelikog opterećenja zdravstvenih institucija nisu u mogućnosti odmah da je zakažu. Ljekari koji izdaju upute mogu uz pomoć ovog uređaja da inicijalno testiraju pacijente na pojave apneje.  

Alice PDx mobilni dijagnostički uređaj za snimanje koristi se kod testiranja opstruktivne apneje, praćenja i dijagnostičkih procjena kardio-respiratornih poremećaja spavanja. Ovaj uređaj ima napredne funkcije koje odgovaraju savremenim industrijskim potrebama, a zbog svoje kompaktne veličine pogodan je za kućno testiranje - istovremeno pruža mogućnost osnovnog testiranja, kao i naprednih dijagnostičkih procjena.

Jedna od glavnih opcija u liječenju opstruktivne apneje u spavanju jesu CPAP aparati (Continuous Positive Airway Pressure) koji omogućavaju nesmetano disanje pri spavanju. Terapija omogućava blagi protok vazdušnog pritiska kroz nos putem maske. Vazdušni pritisak spriječava sužavanje i zatvaranje gornjih disajnih puteva, omogućavajući pacijentu nesmetano disanje tokom spavanja. Ova neinvazivna terapija može da ublaži simptome opstruktivne apneje kada se pravilno koristi. 

BiPAP autoSV Advanced – System One omogućava lakši tretman pacijenata sa apnejom u spavanju koji se susreću sa više propratnih poremećaja. Rješenje pruža ljekarima pravovremene i precizne informacije o pacijentu, što im daje mogućnost da brzo promjene recept ili komuniciraju sa pacijentima, ukoliko je to potrebno. 

Amara maska za lice je manja, lakša i manje neprijatna od tradicionalne maske za cijelo lice, što je čini jednostavnom za upotrebu i održavanje i prijatnijom za nošenje. Amara dokazano pristaje licima 95% pacijenata.  

Wisp nazalna maska sa minimalnim kontaktom je hibridna nazalno-jastučna maska, koja spaja emocionalni apel i prednosti niskoprofilne maske sa najboljim performansama u svojoj klasi. Ona pruža četiri ključne stvari pacijentima: udobnost, jednostavnost upotrebe, vizuelnu privlačnost i mogućnost pristajanja širokom spektru pacijenata. Modularni okvir je dostupan u dva stila koja pacijenti mogu da mijenjaju po želji: tkanina sa dva lica i providni silikon. To omogućava pacijentima da prije spavanja gledaju televiziju ili čitaju knjigu, što čitavo iskustvo čini daleko prijatnijim.