Danas se u Banjaluci i drugim gradovima bh. entiteta Republika Srpska obilježava 9. januar kao "dan Republike Srpske" kojeg je Ustavni sud Bosne i Hercegovine proglasio neustavnim.
Centralna proslava povodom tzv. dana Republike Srpske biće u Banjaluci, kada će, kako je najavljeno, najzaslužnijim institucijama i pojedincima biti dodijeljena odlikovanja, svečanim defileom, te koncertima, predstavama i drugim sadržajima.
Tužilaštvu BiH prije nekoliko dana podnesena je još jedna krivična prijava zbog obilježavanja neustavnog “dana RS”. Nakon što je dobio zvaničnu pozivnicu za proslavu, Ramiz Salkić, zastupnik u Narodnoj skupštini Republike Srpske podnio je prijavu protiv Milorada Dodika.
Ovo nije jedina prijava. Devetog januara prošle godine predstavnici nekoliko boračkih i civilnih udruženja podnijeli su krivičnu prijavu protiv Milorada Dodika, ali i Željke Cvijanović, Radovana Viškovića, entiteta RS, grada Banjaluke, grada Istočno Sarajevo.
Kao i prethodnih godina, brojne su reakcije međunarodnih organizacija, udruženja žrtava, stranaka i akademske zajednice, koji su najoštrije osudili obilježavanja ovog datuma za kojeg je državni Ustavni sud odlučio da je neustavan.
“Proslava 9. januara kao “dana Republike Srpske” jasan je i direktan propust u provedbi konačnih i obavezujućih odluka Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, kao i odluka visokog predstavnika od 1. jula 2023. godine”, rekao je visoki predstavnik međunarodne zajednice u BiH Christian Schmidt.
Christian Schmidt je upozorio da nepoštivanje odluka Ustavnog suda BiH predstavlja krivično djelo prema Krivičnom zakonu BiH.
Misija OSCE-a u Bosni i Hercegovini ističe da službeno pokroviteljstvo i podrška Vlade Republike Srpske obilježavanju takozvanog „Dana Republike Srpske“ 9. januara nije samo diskriminatorno, nego je Odlukom Ustavnog suda Bosne i Hercegovine od 26. novembra 2015. godine jasno utvrđeno kao neustavno, jer direktno krši ustave i Bosne i Hercegovine i same Republike Srpske.
Između ostalih, i profesor filozofije i studija holokausta i genocida na Državnom univerzitetu Southern Connecticut i član Upravnog odbora Programa studija genocida na Univerzitetu Yale dr. David Pettigrew jučer je poručio je da visoki predstavnik za BiH i međunarodna zajednica moraju biti svjesni da je proglašenje 9. januara tzv. “danom RS“ možda najekstremniji slučaj negiranja genocida i veličanja ratnih zločinaca u RS, a i jedno i drugo predstavljaju kršenje Krivičnog zakona BiH.
(Erna H.)