U historiji ovog odbrambenog saveza, zemlje članice su se po pitanju člana 4 sastajale osam puta - zadnji put prošle sedmice na zahtjev Poljske. Prije toga, konsultacije su održane 24. februara 2022. godine - na dan ruske invazije na Ukrajinu.

Član 4 NATO ugovora

Član 4 Sjevernoatlantskog ugovora kaže: "Stranke će se međusobno konsultovati ako je, po mišljenju jedne od njih, ugrožen integritet teritorije, politička nezavisnost ili sigurnost bilo koje strane." O ovom pitanju se mora raspravljati na sastanku Savjeta NATO-a - to može, ali i ne mora dovesti do zajedničkih odluka ili mjera.

Mogući obim primjene člana 4 je manje jasan od obećanja pomoći u slučaju "oružanog napada" na jednu ili više zemalja NATO-a iz člana 5. Ugovora o Alijansi. Prema članu 5, napad na jednog od saveznika smatra se napadom na sve saveznike, piše DW. Tim članom se predviđa da sve države NATO-a doprinose odbrani napadnute zemlje. Ovaj slučaj se do sada dogodio samo jednom: nakon terorističkog napada na SAD, 11. septembra 2001. godine.

Rusija je još jednom narušila vazdušni prostor jedne od zemalja članica NATO-a. Tri borbena aviona ušla su u vazdušni prostor Estonije iznad Finskog zaliva, saopštilo je ministarstvo inostranih poslova te zemlje. Avioni tipa MIG-31 su se u estonskom vazdušnom prostoru zadržali dvanaest minuta. NATO je "odmah" reagovao na rusko kršenje vazdušnog prostora, saopštila je portparolka Alison Hart putem platforme X.  Kao odgovor na nastalu prijetnju, podignuti su borbeni avioni tipa F-35 NATO partnera Italije. Oni su stacionirani u regionu kao dio "Baltičke vazdušne policijske misije". Iz NATO-a su to okarakterisali kao "još jednan primjer bezobzirnog ponašanja Rusije i sposobnosti NATO-a da odgovori”.

Reakcije iz Rusije

Reakcije iz Rusije po pitanju ovog incidenta stigle su tek kasno sinoć. Tamošnje Ministarstvo odbrane osporilo je estonski izvještaj: "Let je izveden uz striktno poštovanje međunarodnih pravila vazdušnog prostora bez kršenja granica drugih država", navodi se u saopštenju. Tokom leta avioni MiG-31 nisu skrenuli sa dogovorene rute leta. Umjesto toga, ruta je vodila preko neutralnih voda više od tri kilometra sjeverno od ostrva Vaindloo u estonskom Baltičkom moru, istaknuto je još u saopštenju ruskog ministarstva.

Prema saopštenju estonskog Ministarstva vanjskih poslova, zbog toga je pozvan otpravnik poslova ruske ambasade i uručena mu je protestna nota.

"Rusija je ove godine četiri puta izvršila narušavanje estonskog vazdušnog prostora, što je samo po sebi neprihvatljivo. Ali današnje kršenje, u kome su tri borbena aviona ušla u naš vazdušni prostor, je bez presedana", rekao je ministar inostranih poslova Margus Tsahkna. On je zahtijevao da se na ruske provokacije i agresivnost odgovori brzo "povećanim političkim i ekonomskim pritiskom".